zondag 17 februari 2013

Gebruik bij Google zoekcommando's

Tekens die je aan zoekopdrachten kunt toevoegen
- (minteken)=sluit dit uit

Voorbeeld zoekopdracht:  New -York

Hiermee vind je van alles met New erin, maar niet New York. Met het minteken kun je ook een site uitsluiten –site:nos.nl of een documentformaat -filetype:pdf.
Let op: voor - komt wel een spatie, erna niet. Die spatie is belangrijk, want daarmee onderscheid je het minteken van het koppelteken of afbreekstreepje. Vergelijk de zoekopdrachten jan- van-gent en jan-van -gent. Met de eerste zoekopdracht vind je jan-van-gent (een bepaalde vogel). Met de tweede zoek­opdracht (met een spatie voor -gent) vind je allerlei mensen die Jan van... heten, maar niet Jan van Gent.

“” (dubbele aanhalingstekens)=precies zo moet het er staan

Voorbeeld:”domweg gelukkig in de dapperstraat”

Resultaat: alleen pagina's waar dit precies zo staat. Zinnen als 'iedereen wil domweg gelukkig zijn in de Dapperstraat worden met deze zoekopdracht niet gevonden.
Google hecht al veel gewicht aan de woordvolgorde in een zoekopdracht en wijkt hier meestal alleen om goede redenen vanaf. Zoeken met dubbele aanhalingstekens kan erg functioneel zijn, maar bedenk of het echt nodig is, wantje kunt er ook dingen door mislopen. Met de zoekopdracht "Alexander Bell” mis je bij voorbeeld Alexander G. Bell, terwijl dit dezelfde Amerikaanse uitvinder is.
Tweede voorbeeld: "advieseur". Hiermee zeg je: er moet echt advieseur staan. Google wil dit corrigeren (bedoelde je: adviseur?'), maar dat bedoelde je niet.
Let op: dit werkt alleen met dubbele aanhalingstekens, niet met enkele.

x..y (twee puntjes)=geef een numerieke waarde tussen x en y

Voorbeeld: overstroming 1950.. 1955

De eerste twintig zoekresultaten gaan over de overstroming van 1953 (de watersnoodramp). Dit werkt ook met bedragen, bijvoorbeeld: fiets 100..150euro. Let op: geen spaties voor of na de puntjes plaatsen.

*(asterisk of sterretje)=vul de leegte in

Voorbeeld: "een dag niet * is een dag niet geleefd"

Resultaat: niet alleen een dag niet gelachen is een dag niet geleefd, maar ook allerlei varianten op deze uitspraak, bijvoorbeeld een dag niet gegamed is een dag niet geleefd.
Ander voorbeeld: "dat slaat als ** op **". Als je twee of meer sterretjes direct na elkaar gebruikt, hoeven er geen spaties tussen.
Let op: in de meeste databanken kun je binnen een woord een willekeurig aantal tekens vervangen door een sterretje. Of je kunt er een woord mee aanvul*. Bij de grote zoekmachines op internet is dat niet het geval. Daar vervang je met een * één heel woord, niet een woorddeel.

AROUND(n)=in de nabijheid van

Voorbeeld: wilders AROUND(14) rutte

Resultaat: zinnen waarin de namen Wilders en Rutte maxi­maal 14 woorden van elkaar verwijderd zijn.
In plaats van (14) kun je een willekeurig ander getal invul­len, maar getallen boven de 20 zijn zelden zinnig, net als getal­len onder de 3. Een gemiddelde zin telt 14 woorden en meestal zul je met deze operator zoeken naar de relatie tussen twee woorden (of namen) in één zin. Met AROUND voer je dus een zogenoemde proximity search uit, je zoekt woorden of namen in elkaars nabijheid.
Let op: AROUND moet met hoofdletters.

define:=geef een definitie van het gezochte woord (of naam)

Voorbeeld: define:=genocide

Bovenste resultaten: definities van het woord genocide in diverse woordenboeken en encyclopedieën.
Je kunt met deze zoekoperator vaak ook gegevens over per­sonen vinden: define:obama. Werkt beter voor het Engels dan voor het Nederlands.
Let op: geen spatie na de dubbele punt.

filetype:=zoek dit bestandsformaat

Voorbeeld: miljoenennota 2012 filetype:pdf

De meeste rapporten, boeken, scripties en proefschriften worden in pdf-formaat op internet gezet. Reden:je kunt er niet makkelijk iets in wijzigen. Dus als je zo'n publicatie zoekt, voeg dan aan je zoekopdracht toem filetype:pdf.
Je kunt op duizenden bestandsformaten zoeken. Zie voor een overzicht file-extensions.org.

Meestal kom je al een heel eind met deze:
doc of docx=MS Word (Veelgebruikt formaat voor notulen, vergaderstukken e.d.)
pdf = Portable Document Format
ppt of pptx=PowerPoint (veel gebruikt voor presentaties)
xls of xlsx=Excel (veel gebruikt voor berekeningen, begrotingen e.d.)

Let op: geen spatie na de dubbele punt, en haal de punt voor de extensie weg. Dus niet filetype:.pdf (werkt niet), maar filetype:pdf. Het maakt niet uit of je filetype: voor of na je zoekterm(en)zet.

OR=zoek dit OF dat

Door OR te gebruiken kun je met één zoekopdracht zoeken naar onder andere:
verwante begrippen studiefinancieringORstufi of dyslexieORwoordblindheid
spellingvarianten van woorden of namen huygens ORhuijgens
buitenlandse varianten van namen sjostakovitsjORhostakovitch
bepaalde sites troonrede site:rcnlORsite:volkskrant.nl
de afkorting of volledige vorm van een woord bijv. OR bijvoorbeeld

Let op: OR moet met hoofdletters. In plaats van ORkun je ook |, het staande streepje, gebruiken. Dit is het teken boven of naast de Entertoets.

related:=zoek thematisch verwante websites

Voorbeeld: related:nl.wikipedia.org

Resultaat: websites als encyclopedie.nl en vandale.nl. Websi­tes dus met het karakter van een naslagwerk. Met related:nrc.nl vind je sites van allerlei andere kranten (de Volkskrant, De Telegraaf, Trouw), met related:gezondheid.nl ook dokter.nl, medischestartpagina.nl enzovoorts. Kortom: erg handig om thematisch verwante sites te vinden die je nog niet kende.

site:=beperk de zoekopdracht tot deze website of dit domein

Voorbeeld: Inburgeringtoets site:rijksoverheid.nl

Je kunt ook aangeven datje alleen in websites uit een bepaald land wil zoeken: bijvoorbeeld alleen uit Nederland (.nl), Bel­gië (.be), Duitsland (.de), Frankrijk (.fr) of het Verenigd Koninkrijk (.uk). Er bestaan honderden van dergelijke topleveldomeinen, zoals ze officieel heten. Voor een overzicht, zie de 'Lijst van topleveldomeinen op het internet' in Wikipedia.
Let op: geen spatie na de dubbele punt. En niet site:.nl of site:.be, maar simpelweg site:nl of site.be.
Enkele andere nuttige topleveldomeinen:
edu=hoger onderwijs, o.a. Amerikaanse universiteiten
eu=Europese Unie
gov=Amerikaanse instellingen van de federale overheid
int=internationale organisaties
museum=musea
org=non-profit organisaties

Zoekcommando's combineren.

Soms is het voldoende om slechts één zoekcommando te gebruiken, maar vaker zul je er een paar combineren. Als je bijvoorbeeld op zoek bent naar een rapport over drugsbeleid in Nederland, dan zou dit een goede zoekopdracht zijn:

Drugsbeleid AROUND(3) Nederland site:rijksoverheid.nl filetype:pdf

Hiermee combineer je drie zoekoperatoren:
·         je geeft aan datje zoektermen dicht bij elkaar moeten staan,
         namelijk maximaal 3 woorden van elkaar verwijderd
·         je zoekt op een bepaalde website, namelijk: rijksoverheid.nl
·         je zoekt naar een bepaald bestandstype dat veel wordt gebruikt
         voor rapporten, namelijk pdf
Resultaat: 140 hits, met bovenaan diverse rapporten over het
drugsbeleid in Nederland. 

Ik zoek hedendaagse varianten van de uitdrukking dat slaat als een tang op een varken? Hoe doe ik dat?

Eerste voor de hand liggende zoekactie:  slaat als een tang op een varken

Dit levert meteen twee hits op over de herkomst van de uitdrukking, met als belangrijkste het spreekwoordenboek van RA. Stoett, verschenen tussen 1923 en 1925.
                       
Je zoekt dat slaat als een tang op een varken, maar dan zonder tang en varken.
In computertaal:
"slaat als een * op een *" -tang varken of  "slaat als**op **" -tang varken

Geen opmerkingen:

Een reactie posten